Pages

11/05/2021

పుస్తకాలూ, జ్ఞాపకాలు - సినియోల్చూ Siniolchu

 


(Translation of original write up by Lt Gen Baljit Singh (Retd)


ఫిబ్రవరి 28, హిందూ ఆదివారం సంచిక లో,  "కొత్త పుస్తకాల లిస్ట్" లో హార్పర్ కాలిన్స్ ఇండియా వారి,  "రాజ్ ఎండ్ నోరా" (Raj And Norah : A True Story of Love lost and found in World War II  - Peter R Kohli, Shaina Kohli Russo) పుస్తకాన్ని చూసాను.   పుస్తకం అట్ట మీద డస్ట్ పాకెట్ లో రాజేంద్ర కోహ్లీ ఫోటో చూడగానే నా  జ్ఞాపకాల తేనె తుట్ట కదిలి, ఒక్కసారిగా   మే 1964 లో, నా గాంగ్ టక్  రోజుల్లోకి వెళ్ళిపోయాను. 

కొత్త గా ఆర్మీ లో చేరి, ఎనిమిది ఏళ్ళు కూడా పూర్తి కాని లేత ఉద్యోగానుభవంతో, నేనొక కేప్టెన్ గా ఫీల్డ్ సర్వీస్ లో, ఒక స్టాఫ్ ఆఫీసర్ గా,  17 వ ఇన్ఫాంట్రీ డివిజన్  లో ఉన్నానప్పుడు.  నా తాత్కాలిక ఆఫీసు  గదికి ఒక విశాలమైన కిటికీ ఉండేది.  చాలా ఆలోచన తో,  కళాత్మకంగా  కట్ చేసినట్టు,   దాని వైశాల్యం ఎంత బావుండేదంటే, దాని ఫ్రేం లోంచీ సుదూరాన, సుదీర్ఘంగా పరుచుకున్న  'కంచన్ జంగా' పర్వత శ్రేణి "అంతా"  స్పష్టంగా, కనిపిస్తూ ఉండేది. 

బ్రిగేడియర్ ఆర్.ఎస్.కోహ్లీ అప్పుడే అక్కడికి దగ్గర్లో ఉన్న 112వ  ఇన్ఫాంట్రీ బ్రిగేడ్  కమాండ్ చేయడానికి కొత్తగా పోస్ట్ అయి,  వచ్చారు.   ఆనవాయితీ గా మా డివిజనల్ కమాండర్ ని కలవబోతూ, పొరపాట్న నా ఆఫీసు గదిలోకి  (డివిజనల్ కమాండర్ తాలూకూ ఏడీసీ (ADC) గది అనుకుని) ఆయన అప్పుడు రావడం జరిగింది.   అలా మాకు పరిచయం. అప్పుడు మామూలు గా  మర్యాద పూర్వక సంభాషణ జరుపుతూ, అనుకోకుండా ఆ కిటికీ లోంచీ బయటకి చూసిన ఆయనకు , సూర్య కిరణాల మనోహరమైన మెరుపులతో అలరారుతున్న మహోన్నత 'కంచన్ జంగ' కనిపించింది   

ఆ దివ్య పర్వత శ్రేణి ని చూసి ఒక మాటు గా చకితుడై పోయి, ఆ విశాలమైన కిటికీ కి ఎదురుగా  కుర్చీ లాక్కుని అలా ఆ సౌందర్యాన్ని చూస్తూ మౌనంగా,  కూచుండి పోయారు.  జెనరల్ తో అపాయింట్ మెంట్ గురించి ఎవరో గుర్తు చేసి కుదిపేదాకా, ఆ ప్రకృతి రమణీయతను చూసి, తాద్యాత్ముడై, ఒక లాంటి 'ధ్యాన' స్థితి లోకి వెళ్ళిపోయారు.  

వెళ్ళే ముందు  నావైపు తిరిగి - "బల్ జీత్, 'కంచన్ జంగ' చాలా ఆకర్షణీయమైనదే.  కానీ ప్రపంచం లో కెల్లా సుందరమైన పర్వతం ఏదో చెప్పగలవా ?"  అని నవ్వుతూ, అడిగారు. నాకు అప్పటికి ఏమీ తెలీక, నోరు వెళ్ళబెట్టాను. నా నోటి వెంట తెలీదన్న మాట బయటకు రాక ముందే ఆయన అప్పటికి తను వచ్చిన పని నిమిత్తం బయటికి వెళ్ళిపోయారు.  

ఆ తరవాత, HMI, డార్జీలింగ్ నుండీ భారత సైన్యం తరఫున మొదటి వాళ్ళలో ఒకడి గా, ప్రసిద్ధ గురువు టెన్సింగ్ శిష్యరికాన,    "బేసిక్, ఇంకా, అడ్వాన్సుడ్ మౌంటెనీరింగ్" లో పర్వతారోహక శిక్షణ  తీసుకున్నాను.  ఈ ప్రక్రియలో అత్యత్భుత హిమాలయ శ్రేణుల సౌందర్యం, చరిత్ర,  పర్వతారోహక సాహస గాధానుభవాల సారం లో తడిచి పోయాను.  వాటిల్లో ప్రముఖంగా చెప్పదగిన ఒక పుస్తకం -  1924 లో బ్రిటీష్ సాహసిక బృంద సభ్యుడైన కలనల్ ఏడ్వర్డ్ నార్టన్ రాసిన "ఫైట్ ఫర్ ఎవరెస్ట్". ఇది, ఎగువ హిమాలయ శ్రేణుల గురించి పూర్తి    ప్రాధమిక, శాస్త్రీయ అవగాహన  ఇస్తుంది. 

నాకు మటుకూ వ్యక్తిగతంగా ఎవరెస్ట్ శిఖరానికి దగ్గర్లోనే ఉన్న నెప్ట్యూస్ (Neptuse) పర్వతం చాలా అందమయిన పర్వతం అనిపిస్తుంది. కానీ టిన్సింగ్ కు మాత్రం సిక్కిం లో పౌహున్రీ (Pauhunri)  పర్వతమే పెర్ఫెక్ట్ పిరమిడ్ లా అందమైనదని నమ్మకం. బ్రిగేడియర్ కోహ్లీ తో తరవాత కలిసినపుడు జరిగిన సంభాషణల్లో ఆయన మాత్రం, "కాంచన్ జంగ నీడలో జేమూ హిమనదానికి ఎదురుగా ఉన్న సినియోల్చూ పర్వతం మాత్రమే ప్రపంచం లో అన్నింటికన్నా  అత్యంత అందమైన పర్వతం" అని గట్టి గా నొక్కిచెప్పడం, మనసు లో అలా సంవత్సరాలుగా,  గుర్తుండిపోయింది. 

పద్ధెనిమిది సంవత్సరాల అనంతరం, అదే 112 వ మౌంటెన్  బ్రిగేడ్, సినియోల్చూ  ని కమాండ్ చేసే అవకాశం నాకు వచ్చింది. అదృష్టవశాత్తూ, నా పరిధి లో "పూర్తి ఉత్తర సిక్కిం" ఉండటం, దాని కి అందమైన అంచుల్లా, పశ్చిమ హద్దుల్లో ఈ  'సినియోల్చూ - కాంచన్ జంగా పర్వత శ్రేణులు', తూర్పున 'చొమల్ హారీ'  ఉండటం తో, తరచూ కంటపడి, ఈ సినియోల్చూ,  నా మనసుని తన సౌందర్యంతో ముట్టడి చేసేసి గెలిచేసుకుంది.    

ఈ  సమున్నత  పర్వత శిఖరాన్ని, సినియోల్చూను, విధుల్లో భాగంగా  లెక్కలేనన్నిసారులు వివిధ కోణాలనుంచీ,    'నిఘా'  హెలికాప్టర్  లలోంచీ, ఏరియల్ వ్యూలలో చూసి ప్రతి సారీ అచ్చెరువొందుతూ ఉండేవాణ్ణి.   గంభీరంగా, ఠీవి గా, శాశ్వతంగా  పేరుకుపోయిన శ్వేత వర్ణపు మంచు సోయగంతో ఎన్నో పెద్ద హిమానీ నదాలు, చిన్న చిన్న సెలయేరులూ, వాగులూ, చివరికి తీస్తా నదిలో కలిసిపోయేదాకా ఆ పర్వతం మీద ప్రవహిస్తూ,   కొండంచున విస్తరించిన  గుబురైన అడవి, ఆ అడవుల్లో  పింక్ రంగు విరజిమ్ముతున్నట్టుండే  రొడో డెండ్రాన్ పూలు,  లేత ఆకుల బిర్చ్లూ, ఎల్మ్ చెట్లు,  నీలి రంగుల మోనాల్ పెసెంట్ పక్షులూ, మరియూ, హిమాలయాల విస్తార సౌందర్య నిశ్శబ్దాన్ని చూపించే,  ఆ ఆనందాంబరపు   అనుభవాలు ఎన్నిట్నో మూట కట్టుకున్నాను అక్కడ ఉన్నన్నాళ్ళూ.   

ఆ రోజుల్లో, వాతావరణం అనుకూలంగా ఉన్నప్పుడు హెలికాప్టర్ పైలట్లు, అపుడపుడూ, నా కోరికను నెరవేరుస్తూ, ఇంకో రెండు మూడు సార్లు ఆ  ప్రపంచ లో కెల్ల  సౌందర్య వంతమైన ఆ  పర్వత   శిఖరానికి  కొంచెం దగ్గరగా, మెల్లగా, ఎగురుతూ, ఆ దివ్య సౌందర్యాన్ని ఇంకాస్త సేపు చూసేందుకు అవకాశాన్నివ్వడం ఓ మర్చిపోలేని అనుభవం.             

- Lt Gen Baljit Singh (Retd)

లెఫ్టినెంట్ జెనరల్ బల్ జీత్ సింగ్ (రిటైర్డ్)

(naturefan3@gmail.com)

(జెనరల్ బల్ జీత్ సింగ్ అనుమతి తో చేసిన చిన్న సరదా అనువాద ప్రయత్నం) 

మహానుభావుల జ్ఞాపకాలు, సిక్కిం లాంటి అందమైన రాష్ట్రం, మిలటరీ జీవితాల్లో పెనవేసుకున్న మానవ సంబంధాలు, విలువల పట్ల పాతకాలపు మహాశయుల ఆరాధన, యుద్ధంలో ప్రేమ, రకరకాల పుస్తకాలు అనివార్యంగా మోసుకొచ్చే జ్ఞాపకాల   ప్రస్తావన వల్ల, ఈ చిన్న వ్యాసం నన్ను ఆకట్టుకుని, ఇలా తెలుగులోకి ఒంపుకున్నాను.

Originally published in The Hindu Sunday Magazine dated May 9, 2021.

https://www.thehindu.com/opinion/open-page/the-worlds-most-beautiful-mountain/article34513183.ece 

Notes : 

కంచన్ జంగా పర్వత శ్రేణి డార్జీలింగ్ నుంచీ 

Siniolchu గూర్చి తెలుగులో.

Brig Rajendra Singh Kohli (Aug 26, 1919- Jun 20, 2019) - గురించి కొడుకు రాసిన వ్యాసం.

Raj And Norah   (జెనరల్ బల్జీత్ సింగ్ ప్రస్తావించిన పుస్తకం) 

(Harper Collins link)

Mt Siniolchu, Sikkim  (Wiki page is stub) 

Mt Kanchanjunga

HMI - Himalayan Mountaineering Institute, Darjeeling 

Mt Neptuse

Mt Pauhunri (wiki page still a stub)

Mr.Tenzing Norgay - ఎవరెస్ట్ ను అధిరోహించిన తొలి షేర్పా (తరవాత కూలీ స్థాయిని దాటి ప్రపంచ వ్యాప్తంగా గౌరవించబడ్డ పర్వతరోహకుడిగా పేరు పొందాడు) 

Chomulhari 

Fight for Everest - Colonel Edward Norton 

112 Mountain Brigade, 112 Infantry Brigade, 17 Infantry Division - లు ఎత్తైన  పర్వత శ్రేణుల్లో, పోరాటానికి సిద్ధం చేయబడ్డ దళాలు. డోకలాం తరహా చిన్న యుద్ధాలలో,  క్లిష్టమైన పర్వత ప్రాంతపు పోరాటాలలో,  శిక్షణ పొందిన సైనిక బృందాలతో సన్నద్ధత తో ఉండే దళాలు. 

ADC - ఆర్మీ లో పెద్ద జెనరల్ స్థాయి అధికారికి ఉండే పెర్సనల్ సెక్రటరీ లాంటి అధికారి. 

 

***

రెడో డెండ్రాన్ పువ్వులు 



మొనాల్ ఫీసెంట్ పక్షి 





Tenzing Norgay బృందం వాడిన దారి (From Readers Digest, Jun 2013)


*******



01/05/2021

Gitanjali (Song Offerings) - Rabindranath Tagore


"కుంభ మేళా కి వచ్చి మోక్షం పొందూ  " అంటే రబీంద్రుడి అభిమాని ఎవరో.. 'నాకు మోక్షం వొద్దు ఏమీ వొద్దు.. ఇంకో మూడు నాలుగయిదు జన్మలెత్తి  రబీంద్రుని సాహిత్యం మొత్తం చదవాలి'  అన్నారంట.  అంతటి విశ్వ కవి రవీంద్రనాథ్ టాగోర్.   చిన్న పిల్లల ఇంగ్లీషు టెక్స్ట్ పుస్తకాల కాలం నుంచీ పాతుకుపోగలిగే రచయిత, ప్రతి వేసవి లోనూ పీచు మామిడి పళ్ళ ని తన గడ్డం తో పోల్చడం గుర్తు తెచ్చుకునేలా చేసే రబీంద్రుడు,  మన పిల్లలకి కూడా ఎక్కడో ఓ చోట గుర్తుండిపోయేంత దగ్గరయిపోతాడు. 


అపురూపమయిన ప్రార్థనా గీతాలతో, చిన్నా పెద్దా అందరినీ ఆకర్షించిన విశ్వకవి రవీందృడు,  కథల ద్వారా మొదట పరిచయం నాకు. ఇప్పుడు ఆ కథలు, వెబ్ సెరీస్ గా కూడా పెద్ద హిట్. ఎన్నో కథల సినిమాలు వచ్చాయి.  ముఖ్యంగా ఎర్రని వేసవి కాలం లో పచ్చని మామిడి తోపుల మధ్య బెంగాలీల ఇంట్లో ఉక్కపోత మధ్యాన్నం లో చిన్న పిల్లల ఆటలు, ప్రతీ ఎండాకాలమూ కరెంట్ పోయినప్పుడు గుర్తొస్తాయి.    

నేను చదివిన కొన్నే నాకు అపురూపం,  అలాగే చిన్నప్పుడు చలం గీతాంజలి చదివి, నేనూ, మా అక్కా, ఎంత సంతోషపడిపోయామో గుర్తుంది.  ఎప్పుడన్నా ఇంగ్లీష్ టెక్స్ట్ బుక్ లో వచ్చే సరోజినీ నాయుడు కవితా, టాగోర్ గీతాంజలి లో ఓ గేయమూ, ఎంత అమృతోపమానంగా వుండేవో గుర్తొస్తుంది. అందుకే ఇది మన కు చాలా స్పెషల్ పుస్తకం.  

స్నేహితుల ఇళ్ళల్లో పుస్తకాల షెల్ఫులని "విండో షాపీంగు" చేసే అలవాటులో ఇది నా కంట పడగానే, దీని సొంతదారు,  మెత్తని హృదయం గల  కమ్మని ఆత్మీయ స్నేహితురాలు 'సుజాత' నుండీ, నాకీ పుస్తకం కావాలీ అని అడిగేసి,  ఓ పది సంవత్సరాలలో(From Feb 2021, Bengaluru) ఇచ్చేస్తానని చెప్పేసి,  అరువు తెచ్చుకున్న పుస్తకం.  "నా దగ్గర షెల్ఫ్ లో ఉండిపోవడం కన్నా ఎవరో ఒకరు 'చదవడం' మేలు అని ఇస్తున్నా!"  అని హెచ్చరించినా, పుస్తకాన్ని పూర్తి గా   చదవడం కుదర్లేదు.  ఇప్పటి దాకా, పేజీలు తిరగేస్తూ, మురిసిపోతూ, నచ్చినదేన్నో స్టేటస్ లలో పెట్టుకుని గొప్పలు పోవడమే తప్ప చదివే ఉద్దేశ్యమే లేదు నాకు. పది సంవత్సరాల టైం ఉంది. ఆస్వాదిస్తూ చదవాలి అని అనుకుంటూ, మంచం పక్కనే పెట్టుకుని ఆరాధిస్తూ ఉండడమే తప్ప, నిజంగా ఈ సుధాంబుధి లోకి దూకనే లేదు.  అప్పుడప్పుడు ఒకటి చదివితే చాలు . 


నా ఆస్వాదన కి  ఒక్క "గీతాంజలి" సరిపోలేదు, ముందు చలం అనువాదం చదివాను. తరవాత ఎన్నో వచ్చాయి తెలుగు అనువాదాలు. అన్నీ బావున్నాయి.  వీళ్ళంతా ఏ క్రేజ్ లో కొట్టుకెళిపోతూ ఇన్ని వెర్షన్ లు అనువాదాలు చేసారా అని ఆశ్చర్యం కూడా ఉండేది.  ఈ పుస్తకం నాలో కలిగించిన మురిపెం,  ఈ ఆశ్చర్యానికి, సందేహానికీ సమాధానం చెప్పింది. ఈ మేజిక్ నుంచీ తప్పించుకోవడం ఎంత కష్టం ?!  ఉదాహరణ కు మా అమ్మాయి కి చిన్నప్పుడు యూ ట్యూబ్ లో చూపిస్తూ  రబీంద్రుని కవిత "పేపర్ బోట్" ను నేర్పించినప్పుడు ఆ కాయితప్పడవలో రాలిన నక్షత్రాల లాంటి పారిజాతాలు... నదిలో తేలుతూ వెళ్ళిపోతూండడం లాంటి మేజిక్  - నాలాంటి అన్-రొమాంటిక్, ఏంగ్రీ, పోయెట్రీ ఇష్టపడని మనిషిని కూడా అంటిపెట్టుకోగలదని అర్ధం అయింది. 


'గీతాంజలి'  మన దేశపు ఏకైక సాహితీ నోబుల్ తెచ్చిపెట్టిన గేయాల మాలిక.  అంత కన్నా ముందు, దేవుణ్ణి స్నేహితునిగా చేసి, బ్రతుకు గొడవల్లో అతని పాత్రని విస్తృతం చేసి, ఏ మందిరంలోనో, దూర స్వర్గంలోనో ఒక జీవం లేని ఆత్మ అనే భావాన్ని దూరం చేసిన పాటలివి.   ఈ పాట, ఈ కవిత,  టాగోర్ తాలూకు విలక్షణ, అసమాన ప్రజ్ఞ లో కేవలం,  ఒక చిన్న సంగతి.   సూటి గా మనసుని తాకేంత సున్నితత్వం, మానవత్వం, దైవత్వం - దాపరికం లేని ప్రేమ, స్నేహం కలగలిపిన సింపుల్ కవితలు ఇవి.


ఇప్పుడు మన ఏకైక నోబుల్ బహుమతి 2004 లో  దొంగతనానికి గురయింది. కానీ "గీతాంజలి" ని భారత దేశం నుండీ ఎవ్వరూ లాక్కోలేరు.  ఈ పుస్తకం అదే ప్రయత్నం చేస్తూ, ఒరిజినల్ బెంగాలీ చిత్తు ప్రతులతో పాటూ, టగోర్ చేతి రాత, నోబుల్ పొందినప్పటి సంగతుల వార్తా కథనాలు, రబీంద్రుని డ్రాయింగ్స్, ఉత్తర ప్రత్యుత్తరాలు, అరుదైన ఫోటోలు, చారిత్రక విలువ గల ఎన్నో హృద్యమైన వ్యాసాలను ఒక చోట చేర్చింది. ఇది నిజంగా కలెక్టర్స్ ఎడిషన్.  విశ్వభారతి ప్రచురణ.  Bilingual Edition. (Bengali and English). దీన్ని విశ్వభారతి, గీతాంజలి ప్రచురణ జరిగి 100 సంవత్సరాలయిన సందర్భంగా డిసెంబర్ 2012 లో WB Yeats  పరవశంగా రాసిన పరిచయ వాక్యాలతో సహా ప్రచురించింది. గీతాంజలి గురించి, రబీంద్రుని గురించి, పూర్తి సమాచారం తో కలిపి సమగ్రంగా,  సందర్భానుసారంగా ఉపయోగించిన బొమ్మలు, ఫోటోలతో, చక్కగా, డిసైన్ చేసారు. వెల వెయ్యి రూపాయలు. 

 





***

In one salutation to thee, my God, let all my senses spread out and touch this world at thy feet. 

Like a rain-cloud of July hung low with its burden of unshed showers let all my mind bend down at thy door in one salutation to thee. 

Let all my songs gather  together their diverse strains into a single current and flow to a sea of silence in one salutation to thee. 

Like a flock of homesick cranes flying night and day back to their mountain nests let all my life take its voyage to its eternal home in one salutation to thee.