Pages

28/07/2011

Keep it Clean, silly

ఈ మధ్యనే మా సంస్థ ఆధ్వర్యాన నడిచే ప్రతిష్ఠాత్మకమైన స్కూళ్ళ గురించి ఈ మధ్యనే చేరిన పిల్లల తండ్రుల నుండీ ఫీడ్బాక్ వచ్చింది. అయ్యా ! మన స్కూళ్ళు మునిసిపల్ బళ్ళ లానే ఉన్నాయి - అని వాపోయారొక పెద్దాయన. మా పెద్దాయన మాత్రం ఏం చేస్తాడు ? వాళ్ళ పిల్లలు కూడా ఇలాంటి బళ్ళలోనే చదివారు. మేమూ చిన్నప్పుడు గవర్నమెంటు బళ్ళలోనే చదూకున్నాం. ఆ రోజులు వేరు ఈ రోజులు వేరూ అని పెదవి విరచొచ్చు. ఇప్పుడు సర్కారు బడి అంటే - అధమాధమ ప్రమాణం.

మొన్నే పేపర్లో చదివి బాధ కలిగింది. పోస్కో కి వ్యతిరేకంగా ఉద్యమాలు జరుగుతున్న ప్రాంతాల్లో పిల్లల బడులు బందు. ఏమయ్యా అంటే అక్కడ పోలీసులు, ప్రభుత్వ సాయుధ బలగాలూ విడిది చేస్తున్నయి ఈ బళ్ళలో. ఇంకెక్కడా వాళ్ళకి ఉండడానికి వసతి లేదు (ట) ! కాబట్టి గవర్నమెంటోడి స్కూలు భవనం లో ఉంటున్నరు. పిల్లల చదువు అటక ఎక్కినట్టే ! ఇదీ సామాన్యంగా మన ప్రభుత్వాలు చదువు కి ఇచ్చే ప్రాధాన్యత !


పోనీ అదేదో ఎక్కడో జరుగుతున్న విషయం. మన దేశంలో ఘనత వహించిన ప్రైవేటు బళ్ళలో కూడా ప్రమాణాలు దారుణంగానే వుంటున్నాయి. చదువు సంగతి పక్కన పెట్టండి. పిల్లలు అంతుచిక్కని జ్వరాలతో, ఇన్ఫెక్షన్లతో బాధపడుతుంటే, అవి స్కూళ్ళలో వాళ్ళు వాడే టోయిలెట్ల వల్ల వ్యాప్తి చెందుతున్న ఎవరికీ లొంగని క్రిముల కారణంగానే అని వైద్యులు తేల్చేస్తున్నారు.


అందరూ ఇంటర్నేషనల్ స్కూళ్ళలో పిల్లని చదివించలేరు. మధ్యతరగతి కేటగిరీ జనాల్లో స్తోమత బట్టీ బళ్ళలో చేర్పిస్తున్నారు. స్కూళ్ళన్నీ సిండికేటు గా మారి ఏటేటా ఫీజులు పెంచేస్తున్నాయి. తల్లితండ్రులు వేరే ఆప్షన్స్ లేక ఆయా ప్రాధాన్యతలని బట్టీ బడులను ఎంచుకుంటున్నారు.

స్కూలు - పిల్లల జీవితాలలో ఒక గర్వపడే ఇన్స్టిట్యూట్. స్కూలు చుట్టూ వాళ్ళ కెన్నో జ్ఞాపకాలు పెనవేసుకుని వుంటాయి. స్కూలు భవనానికొక సెంటిమెంటల్ వాల్యూ వుంటుంది. స్కూలు యూనిఫాం కి ఒక పవిత్రతా వుంటుంది. ఆడపిల్లలకి సల్వార్ కమీజ్ మాత్రమే యూనిఫాం గా నిర్దేశించడం, జడలు ఒక్కోరోజు ఒక్కోలా వేసుకోవాలని (క్రమశిక్షణ పేరుతో) నిర్దేశించడం, వివక్ష కిందే వస్తుంది. ఎవరికి ఎలా సౌకర్యంగా వుంటే అలా డ్రెస్ చేసుకోవచ్చని పిల్లలకి స్వేచ్చ ని ఇవ్వకపోవడం (అంటే ఆడపిల్లలు సల్వార్ కమీజ్ + దుపట్టా వేసుకోవాలనీ, జడలు ఇలానే కట్టుకోవాలనీ - దానికోసం వాళ్ళు జుట్తు పెంచుకోవడం కానీ, ఇష్టం ఉన్నా లేకపోయినా, జడకి చిక్కనంత చిన్నగా కత్తిరించుకోవడం గానీ చేస్తున్నారు) - మనం గీసుకున్న గిరి. ఇది నాకెప్పుడూ అర్ధం కాదు.

అయితే నా ఇతివృత్తం స్కూలు టాయిలెట్ ! ఇది నీట్ గా మెయింటెయిన్ చెయ్యకపోవడం వల్ల పిల్లలు పలు వ్యాధులకు గురి అవుతున్నారు. ముఖ్యంగా పిల్లల్ని మనం మన ఇళ్ళలో ఎంత శుభ్రంగా పెంచినా, పాఠశాలల్లో అశుభ్రతకి అనారోగ్యానికీ గురి కావడం మనం చేసుకున్న దురదృష్టం. అసలు మన దేశం లో ఇప్పుడిప్పుడే పరిశుభ్రంగా మెరిసే టాయిలెట్ల గురించి అవగాహన పెరిగింది. పబ్లిక్ టాయిలెట్లు చెత్తగా వుండటం, మనకి బాగా అలవాటు కదా. అవి పిల్లలకి స్కూలు రోజుల్నించే ఉగ్గుపాలతో రంగరిస్తున్నాం.

టాయిలెట్లు అరకొర గా వుండడం, వాటిల్లో నీళ్ళు లేకపోవడం, గాలీ వెలుతురూ లేని చోట్ల, చాలా తరగతి గదులకు దూరంగా - పిల్లలు వీలయినంత అవాయిడ్ చెయ్యాలనుకునేంత చెత్తగా వుంటున్నాయిట చాలా స్కూళ్ళలో టాయిలెట్లు. పెద్ద పిల్లలు కొంచెం ఓర్చుకున్నా, చిన్న పిల్లల టాయిలెట్లనన్నా మానవతా దృక్పధంతో శుభ్రంగా వుంచడం అవసరం. ఏం లేదు - ప్రిన్సిపాలో, కరస్పాండెంటో - ఆ భవంతి కి చక్రవర్తి కాబట్టి మధ్య మధ్య లో వెళ్ళి ఒక సర్ప్రైస్ చెక్ లాంటివి చేస్తూ ఉంటే, ఇవన్నీ శుభ్రంగానే వుంటాయి. కావల్సింది చిత్తశుద్ధి.

వ్యాపార దృక్పధంతో నడిచే స్కూళ్ళు - ఎన్నని చూసుకోగలవు ? ఈ మధ్య కక్కుర్తి బుద్ధులు ఎక్కువయ్యాయి కదా - కాస్ట్ కటింగ్ అని పేరొకటి పెట్టారు. అది ఇక్కడ కూడా మొదలయింది. శుభ్రతా ప్రమాణాలు చేరడానికి, వివిధ పరికరాలూ, సిబ్బందీ సమకూర్చుకోవడానికీ, ఇంఫ్రాస్ట్రక్చర్ కీ డబ్బు చాలట్లేదుట.

ఏటా వీళ్ళు స్కూలు లో టాయిలెట్ మెయింటెనెన్సె కని కొంత డబ్బు కట్టించుకుని అయినా ఇవి పరిశుభ్రంగా నిర్వహిస్తే బావుంటుందని కొందరు పేరెంట్స్ సూచన. రాబోయే రోజుల్లో టాయిలెట్టు మెయింటెనెన్స్ ఫీస్ కూడా కట్టాసొస్తుందేమో - లేపోతే మీ చిన్నారి ఆరోగ్యం ప్రమాదం లో పడుతుంది.

02/07/2011

Useless Beauty - Guy de Maupassant

ఒక చాలా అందమైన బీద యువతి. తన తల్లిదండృలకు ఆర్ధిక ఇబ్బందులు. ఒక డబ్బున్న రాబందు ఆ తల్లిదండృలను ఇబ్బంది పెట్టేసి, ఈ ఇరవయ్యేళ్ళ అందాల భరిణను బలవంతంగా పెళ్ళాడేసి ఎగరేసుకుపోతాడు. ఈ పిల్ల ఎంత అందగత్తె అంటే, ఆ అందం అంటే అతనికి అసూయ. ఎంత అసూయ అంటే, ఆ పిల్లకి 30 ఏళ్ళు వచ్చీసరికీ వాళ్ళకి 7గురు పిల్లలు!

పిల్లలు పుడితే, అసూయ ఏమిటి ? దీని వెనకో మతలబుంటుంది. పెళ్ళయిన కొత్తలోనే భర్త, బార్య అందం తన సమాజంలో అందర్నీ ఆకర్షిస్తుందని తెలుసుకుంటాడు. డ్రాయింగు రూం లో ఆమె అస్థిత్వం, ఆమె అందంలో గ్రేస్.. - ఈ డబ్బున్న రాబందు జమీందారుకి భార్య అందం మూలకంగా వచ్చే మెప్పుకోళ్ళు జీర్ణం కావు. కడుపు మంట. అందుకే !

తన కాలు కింద ఉండాల్సిన భార్యని అందరూ గుర్తించడం భరించలేడు. అందుకే ఆమెని సంవత్సరాల పాటూ మాతృత్వం లోనే ఉండమన్నట్టు - పద్ధతి ప్రకారం పిల్లల సంఖ్యని పెంచుకుంటూ.... భార్య, గర్భం దాల్చి అసహ్యంగా తయారయి, పిల్లల్ని కని, పాలిచ్చి, ఆమె శరీరాకృతి దెబ్బదిని, నలుగుర్లో తిరగడానికి అడ్డంగా పిల్లలు, వాళ్ళ ఆలనా పాలనా - ఇలా సమాజానికి దూరంగా ఇంట్లోనే కాలం గడపాలి. ఇదీ ప్లాన్.

అలా 7గురు పిల్లని కన్నా ఆ భరిణ అందం లో మార్పు రాదు. పెరిగిన వయసు తెచ్చిన గాంభీర్యం అందానికి తావి అద్ది అతన్ని ఎప్పటికీ చకితుడిని చేస్తుంది. 30 ఏళ్ళ వయసుకే ఆమెలో ఎంతో పరిణత ! ఆమె లో ఆత్మవిశ్వాసం తలెత్తే ప్రతిసారీ, భర్త ఏదో ఒక రకంగా తీయని మాటలతో, వీలుకానపుడు కౄరత తో ఆమెను అణగదొక్కాలని చూస్తుంటాడు. పైగా తన 'విజయాల' గురించి చెల్లెలితో కూడా గొప్పగా చెప్పుకుంటాడు. అయితే ఈ చెల్లెలు వదిన మీద అభిమానంతో, అన్న మనసు గుట్లని వొదిన కి చెప్పేస్తుంది.

అప్పటికి తన ఏడో సంతానం 3 నెలల పసిగుడ్డు ! జమీందారిణి, కుపితురాలవుతుంది. భర్త మీద, తనని బలవంతంగా పెళ్ళాడిన నాటి నుంచీ, తనపై అత్యాచారాలు అధికారికంగా జరుపుతున్నప్పట్నించీ, అన్నాళ్ళుగా పేరుకుపోయిన అసహ్యం, జుగుప్స - కోపం ఇవన్నీ బడబాగ్నిలా బద్ధలవుతాయి. ఎక్కడో పొటమరించిన అనుమానపు నిజ కోణాన్ని, ఆడపడుచు స్వయంగా, ప్రత్యక్షంగా చూపించడంతో ఆమె కోపాగ్నికి అవధులుండవు. ఆమె భర్త మీద తీసుకునే సైకలాజికల్ రివెంజ్ - గురించి ఆపకుండా చదివించే బుల్లి కధే ఈ 'Useless Beauty'.

మానవసంబంధాలూ - వ్యక్తిత్వ వికాసం, సమాజం పోకడల గురించి ఎప్పుడో 18వ శతాబ్దంలో ఒక ఫ్రెంచు రచైత రాస్తే, మనిషి వికృత స్వభావాన్ని, అతని ఆలోచనలకీ, చేష్టలకీ ఉన్న పరిధి నీ - వివరిస్తూంటే - ఈనాటి రోజుల్లో ఇలాంటివి సాధ్యమా అనిపించినా, ఇలాంటివి జరిగే రోజుల్లో ఒక స్త్రీ మనసులో పేలే అగ్నిపర్వతాల వర్ణనని చదివితే చాలా ఆశ్చర్యం కలుగుతుంది. రచయిత 'మపాసా' మానసిక శక్తి ని గౌరవించబుద్ధవుతుంది.

ఈ ఫ్రెంచు కధ లో 'కధానాయకుడూ, ప్రతినాయకుడూ' అయిన మన జమీందారు - పిల్లల్ని తన సామర్ధ్యానికీ, ఆమె స్త్రీత్వం పై తాను సాధించిన విజయం లా భావిస్తూంటాడు. ఇతనిలో తండ్రికి ఆ పిల్లలంటే అమితమైన ప్రేమ ! సరిగ్గా ఈ పాయింటు నుండే ఈ కధ నిజానికి మొదలవుతుంది. పైన చెప్పిన బాక్ గ్రౌండ్ అంతా తరవాత మనకు తెలుస్తుంది. ఆ ప్రేమనే ఆయుధంగా చేసుకుని, మన 'కధానాయకీ, ప్రతినాయకీ' - రెండూ తానే అయిన జమీందారిణి - ఆవేశపు ఊపులో, భర్త అకృత్యాలకు ఒక ఫుల్ స్టాప్ పెట్టాలని - ఒక చిన్న పధకం వేస్తుంది. అది 'చర్చిలో భగవంతుని సాక్షి గా, భర్త తో, 'తమ పిల్లల్లో ఒకరు' మాత్రం 'అక్రమ సంతానమని' చెప్పడం' ! ఈ చెప్పడం దగ్గర్నుంచే ఈ కధ మొదలవుతుంది. అంటే ఎత్తుగడే ఆసక్తికరం. కధ అంతా దాదాపూ ఈ రెండు పాత్రల సంభాషణే !

ఈ చెప్పడంలో అన్నేళ్ళుగా భర్త మీద తనకున్న నిజమైన ఫీలింగ్స్ ని వెళ్ళగక్కి - అతని వికృత ఆలోచనల్ని కడిగి పారేసి, కేవలం అతని క్రౌర్యానికి సమాధానంగా, పగ తీర్చుకోవడానికి మాత్రమే ఒక ప్రియునికి తనని సమర్పిచుకున్నట్టు - ఆ ప్రియుడెవడో నీకు తెలిసే అవకాశం లేదనీ చెప్పి - భర్తని షాక్ కి గురిచేస్తుంది.

చెప్పడమైతే చెప్పేస్తుంది గానీ, చర్చ్ నించీ ఇంటికొచ్చాక, అతను ఏక్షణాన తనని చంపడానికో, కొట్టడానికో తన గదిలోకి ఊడిపడతాడో అని బెదిరిపోతుంది. కానీ ఈ షాక్ తగిలాక, జమీందారు నిజంగానే అంతఃసంఘర్షణకు లోనవుతాడు. అలవాటుగా తన చుట్టూ చేరే తన సంతానం - ఆ పిల్లలని ప్రేమ తో అక్కున చేర్చుకునే ప్రతి సారీ అతని మనసులో ముల్లులా అనుమానం పొడుస్తుంది. ఈ సంతానం తనదో కాదో - అని ప్రతి కొడుకునీ, కూతుర్నీ, దగ్గరకు తీసుకోలేక, దూరంగా నెట్టలేక, అతని పితృహృదయం చాలా బాధకు, ఘర్షణకూ గురవుతుంది.

అతన్ని మానసికంగా బాధ పెట్టి, సాధించీ ఈ గెలుపు లో కాస్త ధైర్యంతో ఈ జమీందారిణి - society లో తిరిగి తన జీవితాన్ని ప్రారంభిస్తుంది. పార్టీలకూ, ఓపెరాలకు వెళ్ళడం మొదలవుతుంది. భర్త - భార్యను అనుసరిస్తున్నాడు ! ఇద్దరూ పైకి ఎంతో మర్యాదస్థులైన భార్యా భర్తల్లా మెలుగుతుంటారు ! కానీ ఇద్దరి మధ్యా వేల మైళ్ళ దూరం - వెలితి ! ఈ కధ ఎలా ముగుస్తుంది ?

మగ వాళ్ళూ - ఆడవాళ్ళూ సహజీవనం చేస్తూనే ఒకరి నుంచీ ఒకరు రక్షించుకోవడానికి ఒకరి మనస్తత్వాలని ఒకరు ఔపోసన పడుతూంటారు. కర్ర విరక్కుండా - పాము చావకుండానే అన్న రీతిలో ప్రత్యర్ధుల్లా ఒకరి వీక్ పాయింట్ల మీద ఇంకోరు కొడుతూ ఇలాంటి మానసిక యుద్ధాలు చేస్తూనే వుంటారు. ఆమె ప్రయోగించిన ఆయుధం అతన్ని చిత్రవధ చేసినా, కధ ముగిసే సమయానికి అతనిలో పరిణత కలుగుతుంది. అదీ కధ ! పాఠకుల ఆలోచనల్ని ప్రభావితం చేసి, ఏవో అత్భుత పరివర్తన కలిగించే ఆలోచనా తరంగాల పై సర్ఫింగ్ చేయించడం, పాత్రల మీద సానుభూతి, పాత్రలతో మమైకం చెందేంతలా చిత్రణా -- ఇవన్నీ మాపసా ప్రత్యేకతలు.

ఇలా మెదడు తో హృదయాన్ని కొలిచీ, నిలిచీ మెదడు ని ఎప్పటికప్పుడు సానబెట్టీ, పెట్టీ, చిన్న వయసులోనే మానసిక వ్యాధికి గురయిపోయాడు మపాసా తన నిజ జీవితం లో ! కానీ ఇన్ని సంవత్సరాల తరవాత, ఆయన రచనలు చదువుతుంటే, ఎన్నో ఆలోచనల మీద, అవి మన జీవితాల్లో తెచ్చిన మార్పుల మీదా - సర్ఫింగ్ చేస్తున్న్నట్టు ఉంటుంది.


కధంతా చెప్పీసేను కదా - అని చదవకుండా ఊరుకోకండి. ఆమె బ్యూటీ - పనికిరానిది ఎందుకయింది ? భద్ర మహిళ ల ప్రౌఢత గురించి సమాజం ప్రదర్శించే ధోరణి - సహజమమైన సంభాషణలతో - చదూకోవడానికి ఇష్టంగా అనిపించే ఈ క్లాసిక్ కధని ఎప్పుడైనా దొరితే చదవడం మర్చిపోకండి.

పెద్ద్ధ వంతెన !



అందరికీ తెలిసే వుంటుందీ బ్రిడ్జ్ ! ప్రపంచం లోనే పొడవైన వంతెన ఇది. అదీ సముద్రంపై కట్టేరు. అంతా బానే వుంది గానీ మొత్తం నాలుగేళ్ళలో కట్టేసేరంట. నాకిక్కడ కొన్ని డౌట్లు.

1) చైనా లో కావడం వల్ల దీన్ని నాలుగేళ్ళలోనే నిర్మించారా ?

2) సముద్రం లో కావడం వల్ల అటూ ఇటూ స్థలం ఖాళీ చెయ్యించడం, కూల్చిన దుకాణాలకి డబ్బు ఇవ్వడం, కొన్ని ప్రాంతాల వాళ్ళుఒప్పుకోకపోవడాలూ లాంటివి లేకపోవడం వల్ల తక్కువ టైం లో నిర్మించగలిగారా ?

3) ఏదైనా దివ్య శక్తి చైనా కి సాయం చేస్తోందా ? అలాంటి శక్తి ని మన ఎన్ టీ ఆరూ, అల్లూ లు మందేశానికి తీసుకురావొచ్చుగా.